نحوه صادرات محصولات کشاورزی

صادرات محصولات کشاورزی یکی از مهمترین بخش های اقتصادی ایران محسوب می شود. ایران، با داشتن تنوع آب و هوایی و خاکی، ظرفیت بالایی برای تولید انواع محصولات کشاورزی دارد. این ظرفیت، فرصت مناسبی را به کشاورزان و باغداران برای صادرات محصولات کشاورزی به کشورهای دیگر فراهم ساخته است. صادرات محصولات کشاورزی، فرآیندی چند مرحله ای است که نیازمند به انجام اقداماتی می باشد؛ شاید این سوال برای شما وجود داشته باشد که نحوه صادرات محصولات کشاورزی به چه شکل است؟ باید در جواب به این سوال بگوییم که شامل چند مرحله می باشد، عبارتند از؛ شناسایی بازار هدف، دریافت مجوزهای صادراتی، بسته بندی محصولات،حمل و نقل محصولات، ترخیص از گمرک کشور مقصد، بازاریابی محصولات و در نهایت فروش محصولات کشاورزی. یک نکته مهم که ذهن صادرکنندگان را مشغول می کند میزان مالیات صادرات محصولات کشاورزی و عوارض صادرات محصولات کشاورزی می باشد. بر اساس قانون مالیات‌های مستقیم ایران، صادرات محصولات کشاورزی مشمول مالیات بر ارزش افزوده نمی‌شود. پس، صادرکنندگان محصولات کشاورزی، از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند. ولی به شرط بازگشت ارز به کشور. بر اساس قانون امور گمرکی کشور ایران، صادرات محصولات کشاورزی، مشمول عوارض گمرکی است. میزان عوارض گمرکی محصولات کشاورزی، به نوع آن محصول کشاورزی، ارزش محصول و کشور مقصد بستگی زیادی دارد. برای مثال؛ میزان عوارض گمرک محصولات کشاورزی در 1402 عبارتند از، میوه 5 درصد، سبزیجات 2 درصد، خشکبار 3 درصد، حبوبات 1 درصد می باشند.

صادرات محصولات کشاورزی

در سال های گذشته، صادرات محصولات کشاورزی ایران، نسبت به سال های گذشته رشد قابل توجه و چشمگیری داشته است. در سال 1402، ارزش صادرات محصولات کشاورزی ایران، به بیش از 10 میلیارد دلار رسید. این میزان، نسبت به سال گذشته، حدود 10 درصد افزایش داشته است. ایران، به کشور های مختلفی از جمله کشورهای همسایه، کشورهای اروپایی و کشورهای آسیایی محصولات کشاورزی صادر می کند.
از جمله کشور های مقصدی که برای محصولات کشاورزی ایران ارزش والایی قائل می باشند چندین کشورند که در ادامه هر یک را توضیح خواهیم داد :

1. صادرات به عراق : صادرات محصولات کشاورزی به عراق، یکی از مهمترین بخش های تجارت خارجی ایران محسوب می شود. عراق یکی از بزرگترین بازار های محصولات کشاورزی و مقصد تجاری بسیاری از صادرکنندگان ایران می باشد. در سال 1402، ارزش صادرات محصولات کشاورزی ایران به عراق، به بیش از 3 میلیارد دلار در سال رسیده است. این میزان، نسبت به سال قبل، حدود 20 درصد افزایش پیدا کرده است.
2. صادرات به عمان : صادرات محصولات کشاورزی به عمان، عمان در اکثر روزها و ماه‌های سال، وضعیت کشاورزی و کاشت مناسبی را دارا نمی باشد، پس نیاز دارد تا محصولات کشاورزی و مواد غذایی خود را از دیگر کشورهای دور و نزدیک خود تامین کند.
3. صادرات به روسیه : صادرات محصولات کشاورزی به روسیه، روسیه یکی از مهم ترین بازار های هدف ایران و کشاورزان ایرانی برای صادرات محصولات کشاورزی خود به شمار می رود. بیشترین محصولات کشاورزی که به روسیه صادر می گردد عبارتند از؛ پسته، پیاز، میوه، زعفران ، سبزیجات، سیب زمینی، گوجه فرنگی و در آخر مرکبات می باشد.

صادرات سیب زمینی

ایران یکی از بزرگترین تولیدکنندگان سیب زمینی در جهان به شمار می رود و در سال 1402، حدود 6 میلیون تن سیب زمینی تولید کرد. از این مقدار، حدود 2.5 میلیون تن را به کشورهای دیگر صادر کرده است. عمده‌ترین مقصد های صادرات سیب زمینی ایران، کشور های همسایه خود مثل عراق، ترکیه، افغانستان و پاکستان هستند. همچنین، مقداری سیب زمینی نیز به کشورهای اروپایی و آسیایی صادر می‌شود که زیاد عدد قابل توجهی نیست. سیب زمینی های صادراتی از کیفیت بالایی برخوردار هستند و به دلیل مناسب بودن قیمت، مورد استقبال کشورهای واردکننده قرار می‌گیرد. صادرات سیب زمینی یکی از راه های ورود ارز به کشورمان ایران است که باعث کاهش تورم هم می شود. تعرفه صادرات سیب زمینی یکی از مسئله های مهم می باشد، ولی باید بگوییم که تعرفه صادرات سیب زمینی، در سال ۱۴۰۲، ۷۰ درصد می باشد. این بدان معناست که برای صادرات هر تن سیب زمینی، باید دقیقا ۷۰ درصد ارزش پایه صادراتی آن را به عنوان تعرفه پرداخت کنید. بر اساس آمار و ارقام گمرک ایران، صادرات سیب زمینی در سال ۱۴۰۲، نسبت به سال ۱۴۰۱، با کمی کاهش همراه بوده است.

مجوز صادرات سیب زمینی

بر اساس بخشنامه های گمرک، صادرات سیب زمینی، منوط به دریافت مجوز از سازمان توسعه صادرات ایران و سازمان تعاونی های کشاورزی می باشد.
مدارک لازم برای دریافت مجوز صادرات سیب زمینی عبارتند از :

• فرم درخواست صادرات
• کپی کارت ملی و شناسنامه شخص متقاضی
• کپی کارت بازرگانی
• کپی پروانه بهره برداری کشاورزی
• کپی گواهی سلامت محصول
• کپی قرارداد خرید و فروش محصول

مراحل صادرات سیب زمینی

صادرات سیب زمینی یک فرآیند نسبتا سخت است که شامل مراحل مختلف و زیادی می باشد. در اینجا مراحل صادرات سیب زمینی به صورت خلاصه آورده شده است تا کشاورزان به راحتی بتوانند صادرات محصولات کشاورزی خود را انجام دهند :

1. بعد از اینکه سیب زمینی ها آماده برداشت شدند، باید آن سیب زمینی‌ ها به صورت مناسب و در جای مناسب نگهداری شوند تا برای صادرات آماده شوند. این فرایند شامل جداسازی سیب زمینی‌های با کیفیت از کیفیت پایین‌تر و بسته‌بندی آنها می باشد.
2. بازرگانی : در این مرحله، باید مجوز های لازم برای صادرات سیب زمینی به کشور مورد نظر را دریافت کنید. همچنین، باید قراردادی بین صادرکننده و خریدار منعقد گردد که شامل مشخصات محصول، قیمت، نحوه حمل و نقل و سایر شرایط صادرات است.
3. نحوه حمل و نقل محصول : در مرحله حمل و نقل، باید سیب زمینی‌ها به کشور مورد نظر حمل گردند. این فرایند می‌تواند با استفاده از کشتی، هواپیما، قطار یا حتی ترانزیت صورت گیرد.
4. ترخیص گمرکی : در ترخیص باید سیب زمینی‌ها از گمرک کشور مورد نظر ترخیص شوند. به این معنی است که پرداخت عوارض گمرکی و ارائه مدارک لازم می باشد.
5. و در مرحله آخر باید سیب زمینی های صادراتی را به خریدار تحویل دهید.

صادرات زعفران

ایران بزرگترین تولیدکننده زعفران در جهان می باشد و در سال 1402، حدود 300 تن زعفران از این کشور به سایر کشور ها صادر گردیده است. عمده‌ترین مقاصد صادرات زعفران ایران، کشورهای همسایه مثل عراق، ترکیه، افغانستان، پاکستان و روسیه هستند. زعفران صادراتی ایران از کیفیت بسیار خوبی برخوردار می باشد و به دلیل مناسب بودن قیمت آن، مورد استقبال کشورهای واردکننده زعفران قرار می‌گیرد. صادرات زعفران به قطر و صادرات زعفران به ترکیه یکی از تامین کنندگان ارز کشور محسوب می شود، چرا که بخش قابل توجهی از زعفران های ایران را این دو کشور یعنی ترکیه و قطر خریداری می کنند. صادرات زعفران به دبی که یکی از قطب های گردشگری خاورمیانه می باشد بسیار زیاد می باشد زیرا زعفران ایرانی یکی از محصولات پرطرفدار در دبی است آنها معتقدند که بهترین زعفران برای ایران است. صادرات زعفران بدون کارت بازرگانی ممکن نمی باشد و برای صادرات زعفران نیازمند کارت بازرگانی هستید. بهترین کشور برای صادرات زعفران کشور های اروپایی می باشند زیرا در آنجا تقاضایه بالایی برای زعفران ایران وجود دارد.