زمان مناسب آبیاری گیاهان

تعیین زمان مناسب برای آبیاری در چند مسئله ساده اما مهم خلاصه می­‌شود که با دانستن آن­ها شما می‌­توانید کیفیت و تناژ محصول زراعی را افزایش داد. از این طریق می‌­توان سلامت درختان و محصولات را برای فصل‌­های بعدی برداشت تضمین نمود و هزینه‌‌­های نگهداری از محصولات را تنها با تعیین زمان دقیق آبیاری در فصل­‌های مختلف سال کاهش داد. زمان مناسب آبیاری ریسک­‌هایی که بیشتر کشاورزان و باغداران برای تولید محصول مرغوب در مراحل کاشت، داشت و برداشت با آن مواجه می‌­شوند را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.
شما می‌توانید این کار را با تجهیزاتی مثل تایمر آبیاری انجام دهید.

مدت زمان مناسب برای آبیاری چقدر است؟

تعیین مدت زمان آبیاری بستگی به نوع گیاه٬ شرایط آب­ و هوایی و نوع خاک محل کشت دارد. توجه به مدت زمان آبیاری، به خصوص اگر مزرعه شما تازه باشد از اهمیت بیشتری برخوردار است. به طور کلی مدت زمان آبیاری در فصول گرم سال باید بیشتر باشد. چرا که در فصل‌هایی که گرم است به دلیل حرارت بسیار زیاد گیاه از طریق تبخیر و تعرق مقداری از آب خود را از دست می‌دهد.

چگونه متوجه شویم خاک به میزان کافی آب دریافت کرده است؟

در ابتدا لازم است بدانید که تعیین اینکه زمین به چه میزان آب دریافت کرده، بدون استفاده از ابزارهای خاص کار بسیار سختی است. سعی کنید از تانسیومتر این وسیله به شما کمک می‌کند تا رطوبت خاک را اندازه گیری کنید. گیج اندازه‌گیری را در محلی نصب کنید که بتوانید میزان بارندگی­‌ها و میزان آبی که توسط سیستم آبیاری یا خاک دریافت می­‌کنند را اندازه‌­گیری کنید. با نصب این دستگاه به راحتی می‌توانید در فصول بارانی با توجه به نیاز آب گیاهان میزان و زمان مناسب آبیاری را تنظیم کنید.

یکی دیگر از راه­‌هایی که می‌­توانید برای اندازه‌گیری رطوبت در باغات خود استفاده کنید این است که یک پیچ­‌گوشتی را داخل خاک فرو کنید. اگر پیچ گوشتی سخت وارد خاک شد یعنی رطوبت خاک شما کم است و زمین و گیاه نیاز به آبیاری دارد.

نحوه تشخیص رطوبت خاک برای انتخاب بهترین زمان آبیاری

روش‌­های زیادی برای تعیین مقدار رطوبت خاک وجود دارد که در این قسمت به بررسی مهم‌ترین روش‌­های مورد استفاده در کشاورزی و باغداری می‌­پردازیم :

• روش دستی: در این روش مقداری از خاک زمین را در کف دست گرفته و سعی می­‌کنیم آن را به صورت کروی در بیاوریم. اگر به شکل گرد در آمد خاک از رطوبت کافی برخوردار است و چنانچه به صورت شنی درآمد و فرو ریخت  یعنی خاک خشک است. این روش معیار دقیقی ندارد اما  روشی است که می‌توان با استفاده از آن میزان رطوبت خاک را مورد برسی قرار داد.
• روش وزن سنجی: این روش قدیمی‌­ترین روشی است که برای تعیین رطوبت خاک مورد استفاده قرار می­‌گیرد. در این روش مقداری از خاک مزرعه را به عنوان نمونه  برداشته و وزن آن را اندازه­‌گیری می­‌کنند و سپس خاک را در دمای بین 105 تا 110 درجه سلسیوس قرار می‌­دهیم. در این حرارت خاک تمام رطوبت خود را از دست داده و دوباره وزن آن اندازه­‌گیری می­‌شود. اختلاف بین وزن اولیه خاک و بعد از حرارت دیدن میزان رطوبت و آب خاک را نشان می‌دهد.
• روش رسانای الکتریکی: به طور کلی مایع رسانای برق است٬ در این روش میزان جریان الکتریسیته‌­ای که از خاک دارای رطوبت عبور می­‌کند مقدار رطوبت داخل خاک را نشان می‌دهد.
• تانسیومتر: این دستگاه از اجزای مختلفی تشکیل شده که یک بخش آن که شامل یک محفظه متصل به یک لوله پر از آب که آن را به درون خاک فرو می‌کنند. در بالای لوله یک گیج اندازه‌گیری و یک در پوش لاستیکی وجود دارد که عدد روی گیج ­میزان رطوبت خاک در عمق خاک را نشان می‌­دهد. به طور کلی این دستگاه در اندازه­‌گیری رطوبت خاک‌های ماسه‌­ای بهتر عمل کرده و عملکرد خود را در خاک­‌هایی با رطوبت بالا از دست می‌­دهد.

چند بار در هفته باید آبیاری انجام شود؟

تعیین این بازه آبیاری برای آبیاری بستگی به ریشه گیاه دارد. میزان رطوبت و آب مورد نیاز گیاه در هر یک از مراحل رشد گیاه متفاوت است، به طور مثال در کشت و نگهداری گندم آبی اگر در مرحله اولیه آبیاری زیاد انجام شود باعث افزایش تعداد قسمت­‌های علفی گندم شده و تعداد دانه­‌های گندم که محصول اصلی است کاهش می­‌یابد و تناژ برداشتی از حد مورد انتظار کمتر خواهد بود. آبیاری روز به روز به گونه‌ای که خاک نزدیک به حالت اشباع نرسد باعث می‌­شود ریشه­‌های گیاه برای دسترسی به رطوبت کافی عمق کمی داشته باشند و یا آبیاری به صورت روزانه اما در حجم کم هم باعث بروز این شرایط برای ریشه گیاه می‌­شود. تعیین دقیق تعداد دفعات آبیاری در طول هفته به نوع محصول و فصلی که قرار است آبیاری در آن انجام شود بستگی دارد.